Stijf als een plank, soepel als een wilg

Waarom doen we warming up oefeningen bij elke judoles? Vraag het vooral aan een oude vent (zoals ik) die van nature zo stijf is als een plank... Als ik ga fitnessen moet ik eerst wat fietsen om op te warmen en heel rustig opbouwen. Geleidelijk worden de spieren soepeler en kan ik pas aan het echte werk beginnen. Als ik een judoles zomaar zou beginnen met randori tachi waza, was het gevaar van blessures levensgroot. Stijve ledematen krijgen een enorme klap als ze opeens moeten buigen.

Een citaat van Bruce Lee brengt ons terug naar de natuur van de dingen:

"Bedenk dat de stijfste boom het gemakkelijkst afbreekt, terwijl bamboe of een wilg overleeft door de buigen met de wind."

Maar zoals het bos verschillende soorten kent (hoewel bamboe een grassoort is), zo kent ook een sportschool allerlei soorten judoka. De een is nu eenmaal stijf van nature, terwijl anderen zonder warming up hun neus tussen hun benen op de mat kunnen leggen. Daar kun je door training iets aan veranderen, maar niet alles. Lichaamsbouw is niet flexibel en een goede sensei (of fitnesstrainer) ziet dat in één oogopslag. En ervaren, oudere judoka, kennen dan ook hun grenzen.

Waar we wél wat aan kunnen doen, is hoe we vervolgens ons postuur houden. Tijdens judo. En dan lijkt judo wel degelijk een leerschool te zijn voor elke beoefenaar, ongeacht hoe stijf hij is. Natuurlijk, een stijve plank wordt ook bij ukemi geen vloeiende golf. Hirano's zijn en blijven zeldzaam en ook leerlingen van hem, wáren niet als hem. Maar door de warme spieren op een bepaalde manier te gebruiken, kunnen we veel winnen.

Ik denk aan een judoka die ik ken. Hij heeft een geweldig soepel lichaam. Hij kan eigenlijk alles qua beweging, zo lenig. Maar zijn mentale probleem is zijn angst. Grote mond, maar bij een randori merk je hoe hij verstijft. Stijve armen, verstarren om niet te 'verliezen'. Op de grond alleen verdedigen en in elkaar kruipen. Niet fijn om mee te trainen dus

Ik ken ook een judoka die eigenlijk best stijf is van nature. Maar zijn judo is technisch prima, en zijn gevoel nog meer. Dus kan hij spelen en bewegen zonder verstarring en dat 'compenseert' wel zó veel van zijn lichamelijke bouw! Heerlijk om mee te trainen dus en veel van te leren.
En dan kijk ik naar mezelf... ik weet het allemaal. Ik schrijf het op. Maar ik ben ook stijf. En als ik randori doe, ook niet zo soepel als ik zou moeten zijn. Jaja, ook ik moet steeds een knop omzetten in mijn hoofd...

Judo is een gevaarlijke sport voor mensen die als de stijfste boom zijn, maar niet het gevoel en het vertrouwen kunnen opbrengen om tijdens hun judo zo beweeglijk te worden als een wilg. Daarom denk ik ook dat veel senioren niet instappen in het judo. Men voelt zich te stijf en daarom doet ukemi pijn en is judo gevaarlijk. En als dat het plezier bederft, wordt het judo nog gespannener. Jammer. Want wie het judo goed leert voelen, en zich als de wilg kan geven aan de wind - de energie van zijn partner - kan juist door het judo groeien in soepelheid. Het verandert het lichaam niet, maar - eenmaal opgewarmd - kan hij zich wel gaan gedrágen met de nodige soepelheid.

Zou het daarom zijn dat ik me op de judomat altijd een aantal jaren jonger voel?