zondag 26 februari 2017

Ryū 流 - een stroming

In het klassieke jujutsu en de budo-tradities in het algemeen, wordt er vaak gesproken over een school. Een Ryū. Zo was Kano in de leer bij Tenjin Shin'yō-ryū en Kitō-ryū. Interessant begrip. Maar wat is het?

Veel mensen vertalen het wat oppervlakkig met 'school'. Maar het heeft in de kern niet zoveel met onderwijs te maken. Het houdt verband met water, met 流れ, nagare op zijn Japans. En dat betekent: stromen, vloeien. 

De kern van het begrip ryū 流 is dan ook niet het onderwijs of hoe iemand gevormd wordt, maar de traditie die er levend, stromend wordt doorgegeven. De letterlijke betekenis van ryū is: stromen, maar in afgeleide zin ook: afstamming, afkomst. En in die zin kan men de afgeleide betekenis van 'school' verstaan, meer als stroming. 

Het onderwijs in een ryū is dan ook geen theoretische leerweg. Het is niet het van buiten stampen van rijtjes, van het aanleren van grammatica (kata) en het 'snappen' van de lesstof. Het is een opgaan-in, een assimilatie, een proces van deel worden van de stroming, zodanig dat je zelf weer een volgende generatie wordt in dezelfde traditie en lijn. Het past sterk bij de Taoistische insteek van de , de weg. Het is de weg van de natuur waarin alles verband houdt met het oerprincipe van het water. Leren is dynamiek, is nooit stilstand of een statisch gegeven.

Judoka zijn deel van een ryū. Een weg. Judo-ryū. Of als je bij een bepaalde 'stroming' zou horen die door jouw sensei is ingezet, wellicht ...- ryū. Leerlingen van Michigami en Hirano zouden zichzelf een stroming kunnen voelen soms. Als je maar zelf de levende exponent wilt zijn van een overgeleverd geheel.

Een krijgskunst is een traditie en moet daarom het contact met de wortels bewaren. Technieken ontwikkeld voor toepassing in Japanse wapenrusting met antieke wapens lijken misschien voorbijgestreefd. Het is echter juist doordat de ryū losgemaakt is van “praktische” overwegingen, dat de ryū tijdloos is en nooit veroudert. De moderne café-gevecht stijl die hedendaagse wapens gebruikt, kan binnen tien jaar geen zin meer hebben omdat cafés dan vervangen zijn door virtual reality Internet bars bijvoorbeeld. De ryū verandert echter nauwelijks, omdat hij niet voortvloeit uit het heden, maar ontspringt in het verleden, en door het heden stroomt naar de toekomst. Wat die toekomst ook moge zijn, de rivier stroomt verder. (Wayne Muromoto)

zondag 19 februari 2017

Kaizen 改善: blijf jezelf verbeteren

Zeker in onze landen heerst een bepaalde middelmatigheid. We zijn snel tevreden over onszelf, vinden dat we het heel goed hebben en het heel goed doen. Oh ja, we klagen wel veel, maar wat er mis gaat ligt niet zozeer aan onszelf, maar aan anderen: de overheid, de politiek, de buren, de buitenlanders, de moslims. Binnenkort hebben we verkiezingen, dan zullen we het weten. Wie krijgt er de Zwarte Piet? (Oh nee, die mag ook al niet meer....)

Veel mensen trekken zich terug in hun eigen wereldje. Hoge schuttingen schermen onze tuinen af. Privacy is belangrijker dan het hebben van een samen-leving. Het welzijn van de medemens buiten ons eigen wereldje is niet zo interessant, het gaat er om dat ik zelf gelukkig kan zijn, want daar heb ik toch recht op? Wie mij hindert in mijn eigen vrijheid, moet aan de kant. 

Een judoka of om het even welke gevechtskunstenaar, zou zo niet mogen leven, en het spreekwoordelijk zwaard moeten opnemen tegen deze mentaliteit. Anderen de schuld geven? Nope. Zoals we vorige week al stelden: heb een helder doel en neem je eigen verantwoordelijkheid. Judoka  hebben dan bovendien de twee principes van onze stichter: het doel is het welzijn van mensen sámen, en de weg daarheen moet niet te gecompliceerd worden, dat vreet te veel energie. 

Maar wat een judoka ook heeft, is het besef dat hij op een weg (dô) is, en dus nog niet perfect is. Het moeilijkste in onze tijd, is het vechten tegen zelfgenoegzaamheid. Het idee dat we het al goed genoeg doen. Een soort arrogantie van het comfort, of de glans van je eigen ego (en/of medailles). Terugkijken naar je resultaten, je rijkdom, wat je bereikt hebt, en daar in zwelgen.Terwijl de weg van de strijders altijd een weg van verbetering, nieuwe inzet, intiatief is.

De Chinezen en Japanners hebben daar een begrip voor: Kaizen 改善: blijf jezelf verbeteren. Het heeft zelfs iets in zich van 'hervorming'. Durf jezelf aan te pakken. In economische zin gaat het uit van een eeuwige vooruitgang, groei dus. Dat mag een judoka zich ook aantrekken. Op weg gaan, is groeien en sterker worden. Streven naar perfectie (jiko no kansei) en je inzetten. Karakter en moed tonen.

Juist in onze tijd van onrust en ontevredenheid, zouden wij als judo-mensen een teken van positieve inzet mogen zijn. Niet meegaan in de negatieve emoties over ons land en onze samenleving, maar juist nu de schouders er onder. Omdat we geloven in groei, geloven in verbetering van onszelf en elkaar. Opbouwen. Er tegenaan en ophouden met mekkeren. De wijze oude Chinezen zeiden al: elke reis van 1000 mijlen, begint met één stap. Die van jou. Kaizen.

zondag 12 februari 2017

Mokuteki o Motte Hajimeru : doelgericht trainen

Wie karig zaait, zal karig oogsten; wie overvloedig zaait, zal overvloedig oogsten. Uit de Bijbel, 2 Korintiërs 9:6

Sommige mensen doen maar wat, in hun judo en in hun leven. Pluk de dag zoals die komt en maak er maar wat van. Maar wat maken we er eigenlijk van? Waarom leven we, waarom trainen we? Hebben we een doel voor ogen?

Als we in de auto stappen en de straat uitrijden, kunnen we natuurlijk gewoon maar een eindje gaan rijden. Normaal hebben mensen een doel, ze gaan ergens heen. Men stelt de navigatie in, en als men is aangekomen, zegt de stem: 'u heeft uw bestemming bereikt'. 

Het is belangrijk om als judoka ook een bestemming te hebben, een doel. Het beginpunt is niet het belangrijkste, wel de weg en het eindpunt. Waar je uitkomt, hangt af van waar je nu gaat. Of de bestemming nu één of drie jaren verder ligt, je gaat vastberaden op weg.
De Japanners zeggen dan Mokuteki o Motte Hajimeru.(目的 を持って 始める) Dat betekent zoveel als Kijk naar het doel (mokuteki), focus je daarop (o motte) en begin (hajime!). Het geeft kracht om je doel helder te zien en zó op weg te zijn alsof dat doel al een soort realiteit is in je ogen.

Als je doel zwak is, zul je zwak onderweg zijn. Is je doel overvloedig en sterk, dan ga je ook zo onderweg. 
     
Daarom moet een judoka die zichzelf kent (sterkte en zwakte) zijn prioriteiten stellen met een doel voor ogen. Een plan maken, idealen hebben. Consequent daar voor werken. Dagelijkse, wekelijkse, jaarlijkse doelen stellen. Niet zomaar wat doen. 

Terry Bryan, een budoka, geeft zeven stappen op die weg.
1. Droom grote dromen, wees ambitieus. Denk aan wat je gelukkig maakt.
2. Onderscheid helder wat je unieke talenten en mogelijkheden zijn. Wat maakt jou bijzonder?
3. Kijk naar wat je graag doet, en wijd je daar aan toe. Blink uit in wat je fijn vind.
4. Neem 100% verantwoordelijkheid voor wie je bent en waar je staat in je leven. Dat is volwassen op weg zijn.
5. Wees eerlijk tegenover jezelf en heb geen illusies. Niets komt vanzelf aanwaaien.
6. Schrijf heldere doelen op en handel er naar. Soms is het goed om (zoals Japanse en Amerikaanse bedrijven doen) je targets groot aan de muur op te hangen.
7. Neem je voor om door te zetten tot je je bestemming bereikt hebt. Geef nooit op onderweg!

Iets doen zonder nadenken is de oorzaak van de meeste mislukkingen. Maar iets doen met een heldere strategie en doel, is de sleutel tot succes en de enige manier om in judo of wat dan ook in het leven verder te komen.